Khó khăn trong việc cứu trợ ở Nhật: Vận chuyển

Sau thảm họa động đất và sóng thần ngày 11 tháng 3, công tác cứu trợ vùng bị nạn đang được gấp rút tiến hành. Việc cứu trợ cần một lượng lớn hàng hóa và những nhu yếu phẩm để đảm bảo cuộc sống cho những người bị nạn. Tuy nhiên công tác cứu trợ hiện nay dang gặp rất nhiều khó khăn, hàng hóa vẫn chưa đến được tay những người bị nạn và một con số không nhỏ những người Nhật tại vùng tâm chấn vẫn đang phải sống trong hoàn cảnh thiếu nước, lương thực và đồ sưởi ấm. Vậy khó khăn thực sự trong việc cứu trợ là gì?

Vấn đề không phải là thiếu hàng cứu trợ. Hiện nay, để giúp đỡ vùng đông bắc Nhật Bản, hàng hóa cứu trợ được gửi đến từ khắp các tỉnh thành cũng như từ các nước khác, và thực tế là dự trữ lương thực thực phẩm không hề thiếu thốn. Khó khăn nằm ở chỗ làm thế nào để chuyển hàng đến các vùng bị nạn, vốn đang bị cô lập sau thảm họa động đất và sóng thần ngày 11 tháng 3.

Vấn đề này có thể được phân tích từ các khía cạnh dưới đây:

Phạm vi ảnh hưởng rộng

Trận địa chấn tại Kobe năm 1995 với độ rung 7.3 độ richter được ghi nhận là thảm họa tự nhiên với số người chết lớn nhất kể từ sau thế chiến thứ 2 tại Nhật Bản, lên tới 6439 người chết. Nhưng con số này vẫn không thể so sánh với con số hơn 16 nghìn người chết và mất tích trong thảm họa kép động đất 9 độ richter và sóng thần lên tới 10m xảy ra ngày 11 tháng 3 vừa rồi. Thêm vào đó là thảm họa hạt nhân mà cho tới giờ vẫn chưa thể kiểm soát được. Điều này cho thấy phạm vi ảnh hưởng của thảm họa lần này rộng hơn hẳn vụ động đất tại Kobe năm 1995.

Chỗ ở phân tán

Theo tổng hợp của NHK, cố lượng nơi sơ tán là 2304 điểm, số lượng những người sơ tán đã lên đến khoảng 28 vạn người. Nhìn vào con số này có thể thấy việc vận chuyển hàng cứu trợ đến tất cả các điểm trú nạn trên là cực kỳ khó khăn.

Giao thông trì trệ

- Đường cao tốc bị gián đoạn: Bộ giao thông đang thông qua hiệp hội xe tải toàn quốc yêu cầu việc vận chuyển hàng cứu trợ. Hơn 2000 xe tải với tư cách xe cấp cứu đã bắt đầu công tác vận chuyển hàng hóa cứu trợ. Tuy vây, các con đường nối đến địa điểm trú nạn chưa kịp được xử lý, nhiều điểm đến nay đường xá vẫn chưa được lưu thông.

- Đường không : bị giới hạn về thời gian và số lượng . ngoài ra có quá nhiều điểm trú nạn

- Thời gian lúc động đất là giờ công sở vì vậy đã có rất nhiều người công viên nhà nước như công viên hành chính , cảnh sát , y tá hy sinh nên cơ quan phục hồi không thể hoạt động tốt được

- Phải đi đường biển xa và chậm: Hiện nay do ảnh hưởng của động đất sóng thần, nhiều cảng ở các vùng bị phá hủy không thể dùng được nên việc vận chuyển hàng cứu trợ bằng đường biển rất khó khăn và lượng vận chuyển được rất ít .

Thiếu năng lượng

- Thiếu điện: Điện bị cắt nên việc liên lạc qua điện thoại bị đình trệ và không nắm bắt được thông tin chính xác .

- Tình trạng thiếu xăng dầu: thiếu nguồn cung cấp và địa điểm cung cấp.

Người dân Tokyo mua xăng dự và gây thiếu xăng để cung cấp cho các vùng bị nạn dù đã gia hạn mức xăng để mua nhưng quá nhiều người mua tích trữ nên gây ra tình trạng bây giờ. Thêm vào đó, 3 nhà máy lọc dầu đã bị ngừng hoạt động (bao gồm nhà máy lọc dầu duy nhất ở Sendai). Các nơi trữ dầu của Kantou và Tohoku đã dừng việc xuất kho. Hiện nay, nhà máy 昭和シェル石油の京浜製油所 đã bắt đầu những chuyến chở dầu đi, nhưng rất nhiều cây xăng đang  ngừng hoạt động do mất điện nên việc “cấp xăng từ đâu” trở thành bài toán nan giải.

Cộng tác viên VYSA

Thu Hương, Ngọc Huyền, Lê Minh, Ngọc Tú

Tham khảo

http://plaza.rakuten.co.jp/

http://www.nikkei.com/

Tâm sự của những nhân viên cứu hỏa cứu nạn tại nhà máy điện nguyên tử số 1 Fukushima

“Đây là một nhiệm vụ cực kì khó khăn và nguy hiểm. Tôi cảm thấy lòng nhẹ đi vì đã đáp ứng được ở mức độ nào đó lòng kì vọng của quốc dân”. Trong cuộc chiến làm lạnh nhà máy điện nguyên tử số 1 Fukushima của Điện lực Tokyo, một bộ phận đội viên được biệt phái của Sở cứu hỏa Tokyo đã trở về thủ đô sau khi tiến hành phun nước thành công suốt hơn 10 tiếng liền. Đội trưởng Sato Yasuo(58 tuổi) và 2 người khác trong cuộc họp báo tại Tokyo đã nói lên cảm tưởng của mình.

Tham dự cuộc họp báo là Tomioka Tomihiko(47 tuổi) chuyên gia cứu trợ thảm họa thuộc “Hyper-Rescue” và Takayama Yukio (54 tuổi) đội trưởng.

Đội trưởng Tomioka khi được hỏi “Điều khó khăn với bản thân anh là gì?” đã đáp “Đội viên” rồi lặng im trong khoảng 10 giây. Nước mắt anh trào ra và nói trong giọng run rẩy “Các đội viên đã cảm thấy cực kì buồn nôn và mọi người đã phải gắng hết sức mình tác nghiệp. Ai cũng có gia đình còn lại phía sau mà. Thực sự tôi cảm thấy vô cùng có lỗi. Xin được mượn nơi này để bày tỏ lời xin lỗi và sự biết ơn tới họ”.

Đội trưởng Takayama vào ngày 18 đã hướng thẳng tới hiện trường từ cơ quan. Nghe nói anh đã gửi thư điện tử cho vợ với nội dung “ Em hãy yên tâm và đợi nhé!” và vợ anh trả lời “ Em tin và đợi anh”.

Tổng đội trưởng Sato cũng gửi thư cho vợ trước khi lên đường. Và vợ anh nhắn lại “ Xin anh hãy trở thành vị cứu tinh của Nhật Bản”.

Đội trưởng Takayama hồi tưởng lại về nhiệm vụ lần này “Đấy là cuộc chiến với kẻ địch vô hình”. Điều đáng chú ý là lượng phóng xạ. “ Các đội viên đã vừa luôn đo đạc vừa xác định an toàn giúp tôi. Nhờ có sự giúp đỡ của bạn bè mà tôi chúng tôi đã hoàn thành nhiệm vụ”.

Cuộc họp báo cũng làm rõ những chi tiết cụ thể trong khi tác nghiệp.

Theo Tổng đội trưởng Sato thì các đội viên được lựa chọn từ những nhân viên cứu hỏa tình nguyện. Đội tiến vào nhà máy điện nguyên tử lúc 5 giờ 5 phút sáng ngày 18. Ban đầu kế hoạch tác chiến dự định sẽ tiến hành dùng ống phun nước kéo dài và các đội viên sẽ ở trong xe không ra ngoài. Theo tính toán thì khoảng 8 phút sẽ lắp đặt xong. Tuy nhiên ở vùng gần bờ biển phủ đầy mảnh vỡ của gạch, đá. Chỉ có khoảng 2,6km có vẻ sẽ chạy được xe và vòi thì cũng không đủ. Đội quay lại đại bản doanh và sau khi thảo luận về phương pháp an toàn đã quay lại nhà máy điện nguyên tử vào lúc 11 giờ 30 phút tối. Cuối cùng thì quyết định nối các xe lại với nhau và các đội viên ra ngoài xe ở khoảng cách 350m, dùng tay quấn, nối các vòi cứu hỏa và đưa được vòi tới biển.

Chiếc xe có tháp phun nước trên cao và có bơm hút nước đã tiến sát vào khoảng giữa lò số 2 và 3 ở các toà nhà tầm 2m. Tức là cách bể chứa các thanh nhiên liệu đã qua sử dụng ở lò số 3 chừng 50m. Để có thể thoái lui bất cứ lúc nào đội đã chuẩn bị sẵn các xe bus loại nhỏ gọi là “Xe đặc chủng đối phó với hỏa hoạn”.

Vào lúc 0 giờ sáng ngày 19, hoạt động phun nước vào lò số 3 với mệnh lệnh “hãy hướng vào phía có khói trắng” được bắt đầu.

Lượng tia phóng xạ ở hiện trường phun nước là 60 mSv/giờ tuy nhiên sau khi phun nước thì hạ thấp xuống còn gần bằng 0. Chúng tôi đã xác định rằng “ mình đang làm việc hiểm nguy tới sinh mạng".

Theo Asahi, dịch: Ro bin son

Tình hình tại Nhật 20/3

22:37 

Hãng vận chuyển Yamato sẽ nối lại việc vận chuyển hàng hóa lên 3 tỉnh Iwate, Miyagi và Fukushima từ ngày 21/3 tới. Hoạt động vận chuyển của hãng này tới 3 tỉnh này đã bị gián đoạn kể từ khi trận động đất và sóng thần vừa qua càn quét những khu vực này. Công việc vận chuyển hàng hóa lên tất cả các tỉnh vùng đông bắc Nhật Bản sẽ trở lại bình thường. (Theo NHK)

22:27 

Theo cục cảnh sát Tokyo, số người thiệt mạng được xác nhận do thảm họa động đất và sóng thần kinh hoàng vừa qua đã lên tới 8,450 người. Tổng số người thiệt mạng và mất tích được ước tính vào khoảng hơn 21,000 người. (Theo NHK)


19:04
Điện lực Tokyo cho biết nhiệt độ trong lò số 5 đã giảm xuống dưới 100 độ và ngừng hoạt động một cách an toàn.
18:50
Để làm lạnh bể chứa các thanh nhiên liệu đã qua sử dụng tại lò số 4, quân phòng vệ đã bắt đầu tiến hành phun nước lần thứ hai từ lúc 6 giờ 20 phút tối ngày 20 tiếp theo lần một được tiến hành vào buổi sáng. Tin cho biết trời tại các vùng bị hại trời đổ mưa từ chiều tối ngày hôm nay và có khả năng sẽ tiếp tục tới ngày 21.

Trong ngôi nhà đổ nát tại thành phố Ishimaki tỉnh Miyagi nơi chịu thiệt hại nặng bởi trận động đất ở vùng Đông và Đông bắc, bà cụ 80 tuổi và người cháu 16 tuổi đã được cứu sống sau 9 ngày kể từ khi động đất xảy ra. Nhân viên cứu hộ cho biết vào khi ấy bà cụ nằm bất động bên dưới vật gì đó giống như tủ lạnh và đang được người cháu cho ăn và uống nước.

17:00
Áp lực trong lò phản ứng số 3 tại nhà máy điện nguyên tử số 1 Fukushima đã hạ dần và đi vào ổn định. Theo nhận xét của những nhà chức trách, tình huống đột nhiên tăng áp ở lò số 3 không thực sự quá nghiêm trọng để phải tiến hành phương pháp xả khí (có mang theo chất phóng xạ) ra bên ngoài.

13:41
Áp lực trong nồi hơi của lò phản ứng hạt nhân số 3 tại nhà máy Fukushima đã tăng cao trở lại, hiện chưa rõ nguyên nhân tại sao. Theo số liệu thu được vào 4 giờ 30 phút ngày 20 tháng 3, áp lực trong lò đã tăng cao hơn 20% so với kết quả đo vào 1 giờ 10 phút cùng ngày. Để tránh một vụ nổ có thể xảy ra, cơ quan chức năng dự định sẽ xả bớt khí trong nồi hơi ra ngoài để giảm áp, điều này khiến chẩt phóng xạ sẽ bị phát tán ra ngoài không khí. Dù không muốn nhưng việc phun nước và nối điện từ ngoài vào lò số 2 cũng không thể thực hiện theo dự định để đảm bảo an toàn cho nhân viên.
13:06
Sở cứu hỏa Tokyo có kế hoạch sẽ phun nước liên tục vào lò số 4 trong buổi chiều tối ngày 20 tuy nhiên sau đó đã công bố rằng vào khoảng 6 giờ tối nay sẽ lại tiếp tục phun nước vào lò số 3.
Theo Tổng cục cảnh sát trong thảm họa động đất lần ngày đã có 8133 người chết cộng với số người bị mất tích được trình báo với cảnh sát thì con số này lên tới trên 2 vạn người.

12:19
Trong ngày 19 lò số 1, 2 đã được nối với nguồn điện bên ngoài và trong ngày 20 việc kiểm tra các thiết bị điện bên trong sẽ bắt đầu. Điện lực Tokyo cho biết nếu không có vấn đề gì thì sẽ đóng điện dốc toàn lực phục hồi hệ thống làm lạnh tâm lò.

11:30
Điện lực Tokyo vào lúc 11 giờ sáng ngày 20 đã họp báo cho biến lượng phóng xạ đo được tiếp tục giảm so với thời điểm bắt đầu phun nước vào buổi chiều ngày 19. Theo kết qủa đo đạc tại địa điểm cách lò số ba 500m về phái tây bắc thì lượng ph...óng xạ 3443 microSv/giờ lúc 2 giờ chiều ngày 19 (thời điểm bắt đầu phun nước) đã giảm xuống còn 2625 microSv/giờ vào lúc 8 giờ 30 ngày 20. Như vậy là sau hơn 18 tiếng đồng hồ lượng phóng xạ đã giảm được 818 microSv.

11:14
Nhiệt độ tại bể chứa nhiên liệu lò số 5, 6 đang giảm. Điện lực Tokyo cho biết vào lúc 7 giờ sáng ngày 20 nhiệu độ ở lò 5 là 37.1 và ở lò số 6 là 41.0 tức là gần như đã trở lại nhiệt độ bình thường.

8:20

Quân phòng vệ đã quyết định sẽ triển khai hoạt động phun nước làm lạnh bể chứa thanh nhiên liệu đã qua sử dụng ở lò số 4 tiếp sau lò số 3. Đội xe cứu hỏa của quân phòng vệ đã triển khai phun nước vào lò số 4 lúc 8giờ 20 phút sáng ngày 20/3.

7:01

Liên qua đến vụ động đất xảy ra ở vùng Đông và Đông bắc Nhật Bản, thủ tướng Nga Putin trong hội nghị diễn ra tại Sakhalin đã cho biết có khả năng Nga sẽ cung cấp cho Nhật khoảng 400 tấn gas thiên nhiên hóa lỏng trong thời gian 3 tháng.

6:20

Giáo sư Yasuyuki Muramatsu của trường đại học Gakushuin khuyến cáo người tiêu dùng không nên tiêu thụ những loại rau gần khu vực nhà máy Fukushima mà được phát hiện là có nồng độ phóng xạ vượt quá mức cho phép. Tuy nhiên ông cũng nói rằng lượng phóng xạ trong các thực phẩm này ít có khả năng ảnh hưởng đến sức khỏe con người trừ khi ăn nhiều và liên tục. (Theo NHK)

6:07

Chánh văn phòng nội các Nhật Bản Yukio Edano tuyên bố rằng nỗ lực phun nước vào lò phản ứng số 3 có thể nói là thành công và lực lượng phòng vệ Nhật Bản đang chuẩn bị tiếp tục phun nước vào lò phản ứng số 4. Ông cũng nói rằng hiện chưa thể xác định được khi nào thì điện năng ở nhà máy Fukushima có thể được khôi phục lại nhưng nhìn chung tình hình đang từng bước tiến triển và chính phủ sẽ tìm mọi cách để khắc phục những vấn đề còn tồn tại.

3:40

Theo phát biểu vào đêm 19 tháng 3 của Viện bảo an và an toàn nguyên tử NISA, từ 6h sáng ngày 20 tháng 3, lò phản ứng số 4 thuộc nhà máy điện nguyên tử số 1 Fukushima sẽ được tiến hành phun nước.

Bên cạnh đó, tại lò phản ứng số 3, công việc phun nước sẽ được tiếp tục tiến hành vào sáng ngày 20 tháng 3. Được biết, theo dự tính ban đầu, việc phun nước ở lò 3 sẽ bắt đầu từ 14h ngày 19, và kéo dài 7 tiếng đồng hồ. Tuy nhiên, theo yêu cầu mới nhất từ chính phủ, công việc này sẽ phải kéo dài cho đến sáng ngày 20. Lượng nước đã được sử dụng lên tới hơn 2000 tấn, vượt quá dung lượng 1400 tấn của bể dự trữ tại đây.

1:42

Theo Bộ Nội vụ và Truyền thông Nhật Bản, tổng số nhà bị phá hủy hoàn toàn do trận động đất và sóng thần lịch sử xảy ra vừa qua lên tới khoảng 14400 căn, nếu tính cả những căn nhà bị phá hủy một phần hoặc một nửa thì tổng số nhà bị thiệt hại lên tới gần 130,000 căn. Riêng ở Tokyo có 3 căn nhà bị phá hủy hoàn toàn. (Theo NHK)

1:00

Vào rạng sáng nay, điện lực Tokyo cho biết trong ngày 20 dùng phương án đưa điện trở lại tổ máy số 2 của Nhà máy điện hạt nhân Fukushima 1. Về tổ máy số 1, nơi dùng chung cáp điện với tổ máy số 2, thì vẫn chưa rõ liệu trong ngày mai có đưa điện được vào hay không.

Việc lắp đặt hệ thống cáp điện và kết nối với các thiết bị đến cuối ngày 20 sẽ tạm hoàn thành. Người ta lo sợ nguy cơ phơi nhiễm phóng xạ của các nhân viên tăng lên khi làm việc buổi tối với thời gian thi công dài hơn. (Theo Nikkei)

00:52

Cơ quan năng lượng nguyên tử quốc tế IAEA hôm 19 đã thông báo thông tin nói rằng Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi Nhật Bản ra lệnh cấm bán tất cả thực phẩm sản xuất tại Fukushima là không chính xác. (Theo Yomiuri)

00:30

Cơ quan cảnh sát Nhật Bản cho hay số người chết được xác định sau thảm họa động đất và sóng thần gây ra ở vùng đông bắc Nhật Bản đã lên tới 7653 người. Tổng số người chết và mất tích được ước tính lên tới 19,000 người. (Theo NHK)

00:18

Tại lò phản ứng số 5 và số 6 của nhà máy điện nguyên tử số 1 Fukushima, nước trong bể nhiên liệu đã có thể tuần hoàn trở lại nên chức năng làm mát cho lò đã được phục hồi.

Theo số liệu thu được ở lò phản ứng số 5, vào 18h ngày 19 tháng 3, nhiệt độ của nước là 48.1 độ, giảm được 20 độ so với kết quả đo được vào 6h sáng cùng ngày. (Theo Nikkei)

Cộng tác viên VYSA tổng hợp