Bài viết này nhằm cung cấp cho cộng đồng các thông tin có độ chính xác cao về Nhật Bản sau động đất. Các thông tin trong bài do các cộng tác viên Ban Thông tin- Học thuật, hội thanh niên sinh viên Việt Nam tại Nhật Bản (VYSA) tổng hợp trực tiếp từ truyền hình và báo chí Nhật. Chúng tôi sẽ cố gắng chuyển tải tới bạn đọc các thông tin quan trọng nhất trong thời gian nhanh nhất.
13 tháng Ba, 0:30
Tình hình nhà máy điện hạt nhân:
Ở tỉnh Fukushima có 2 nhà máy điện nguyên tử do Công ty Điện lực Tokyo quản lý. Chiều hôm qua (12/3), lò phản ứng số 1 trong số 6 lò phản ứng của nhà máy số 1 đã xảy ra tai nạn nổ làm sập tường bê tông bao quanh lò phản ứng. Tuy nhiên, lò phản ứng không bị ảnh hưởng vì vụ nổ này. TV vừa chiếu hình ảnh tường bê tông của lò hạt nhân vừa nổ, có vẻ kết cấu vẫn chắc chắn. Chỉ có các mảng tường bê tông phía trên bị xập do vụ nổ vừa rồi. Phía tường bê tông phía dưới vẫn còn nguyên và chắc chắn, chứng tỏ khu vực lò có mức phóng xạ cao vẫn an toàn.
Hệ thống làm lạnh của lò số 1 đã bị hư hỏng và không hoạt động được do ảnh hưởng của động đất và sóng thần. Do đó, nhiệt độ trong lò đã tăng cao, gây nên vụ nổ vừa rồi. Chiều hôm qua, người ta đã tìm cách bơm nước từ các xe cứu hỏa trực tiếp vào lò, nhưng vẫn không đủ để làm nguội. Tối nay, chính phủ đã quyết định bơm nước biển trực tiếp vào để làm lạnh lò số 1. Dự định công việc này đến 1 giờ sẽ kết thúc. Mọi người đang chờ báo cáo kết quả. Đây là giải pháp lần đầu tiên được áp dụng trong một trường hợp khủng hoảng như thế này.
Vụ nổ đã làm 4 nhân viên nhà máy bị thương và 3 người dân khác bị phơi nhiễm phóng xạ.
Lo ngại ảnh hưởng của phóng xạ, Chính phủ đã nâng bán kính di tản lên 20km xung quanh nhà máy số 1, 10km xung quanh nhà máy số 2.
Do ảnh hưởng của tai nạn nhà máy điện, Công ty Điện lực Tokyo sẽ tiến hành cắt điện luân phiên (mỗi lần kéo dài 3 tiếng) ở khu vực thủ đô và xung quanh. Dự kiến biện pháp này sẽ áp dụng trong khoảng 1 tuần cho đến khi các nguồn cung cấp được khôi phục.
13 tháng Ba, 1:00
Thông tin về thiệt hại:
Tính tới 00:50 ngày 13/3, tại vùng duyên hải các tỉnh chịu tàn phá của động đất và sóng thần (Iwate, Miyagi, Fukushima), số người chết đã vượt quá 680 và dự đoán có thể lên tới hơn 1000 người. Hiện tại ở thị trấn Minamisanriku, tỉnh Miyagi, ước tỉnh khoảng 1 vạn người vẫn chưa có liên lạc. Lực lượng dân quân đang gấp rút xác nhận vị trí người bị nạn.
Tình hình động đất và sóng thần:
Tại Tokyo, mọi người chắm chú theo dõi TV và internet để cập nhật thông tin mới nhất, đặc biệt là các tin báo khẩn cấp động đất. Một khi động đất xảy ra, chấn động sẽ tốn một khoảng thời gian để truyền đi đến các địa phương xung quanh. Hệ thống báo động khẩn cấp động đất của Chính phủ thu thập tin tức về động đất và phát tin cảnh báo về chấn động đến các địa phương khác qua TV và radio trước khi chấn động kịp đến được đấy. Người ta có khoảng vài chục giây để phản ứng từ khi có nghe báo động khẩn cấp trên TV đến khi mặt đất bắt đầu rung. Mặc dù không phải nhiều, nhưng khoảng thời gian vài chục giây quý giá này nếu được tận dụng tốt sẽ làm tăng xác suất sống sót của mọi người. Suốt đêm qua đến ngày hôm nay, ở Tokyo, cứ vài chục phút, TV lại vang lên tiếng báo động khẩn cấp, đến từ các vụ động đất xảy ra khắp nơi ở miền Bắc Nhật Bản. Tình trạng này khiến mọi người rất căng thẳng. Nhiều người không dám ngủ suốt đêm để luôn ở trong trạng thái sẵn sàng rời nhà chạy đến khu vực sơ tán.
Ở Nhật, mọi người được dạy để đối phó với tình huống này từ khi học cấp 1. Để kịp di tản khi có cảnh báo khẩn cấp, hoặc để có thể sống sót chờ đến khi được cứu nếu không may bị kẹt lại trong đống đổ nát hay bị cô lập, cần chuẩn bị sẵn một túi chứa tất cả giấy tờ tùy thân, thức ăn khô, nước uống, đèn pin, băng gạc, áo giữ ấm.
Có quá nhiều trận động đất (khoảng gần 300 trận trong 2 ngày hôm nay, kể từ chấn động mạnh đầu tiên) xảy ra ở rất nhiều địa điểm khác nhau phía bắc Nhật Bản. Rất khó phân biệt trận nào là động đất mới, trận nào là dư chấn. Tình hình dự báo sóng thần cũng gặp nhiều khó khăn vì có quá nhiều chấn động từ nhiều nơi khác nhau đến trong khoảng thời gian ngắn 2 ngày qua. Hầu hết đường bờ biển của Nhật Bản, đặc biệt bờ phía Thái Bình Dương suốt 2 ngày hôm nay đều có cảnh báo sóng thần, nhiều nơi được cảnh báo liên tục ở cấp cao nhất. Nhiều vùng dân cư ven biển phía Bắc Nhật Bản bị sóng thần tàn phá gần như hoàn toàn. Số người thiệt mạng do sóng thần lên đến hàng trăm ở nhiều tỉnh.
13 tháng Ba, 1:35
Công việc xử lý tai nạn nhà máy điện nguyên tử:
Theo báo cáo mới nhất của Ủy ban An toàn Hạt nhân (1:35AM, 13/03) vẫn đang tiếp tục bơm nước biển cùng với hóa chất có tác dụng hấp thụ các phạt phát sinh, kìm hãm phản ứng hạt nhân dây chuyền tiến triển vào khoang áp lực xung quanh lò phản ứng để làm lạnh các thanh nhiên liệu. Tình trạng áp lực trong các khoang của lò phản ứng đang trở lại bình thường.
13 tháng 3, 02: 20
Tình trạng thiếu điện có thể xảy ra
Theo nguồn tin từ điện lực Tokyo, nhà máy nhiệt điện của sở điện lực cũng đã dừng hoạt động, gây ra thiếu nguồn cung cấp điện. Do đó, từ ngày 14 tháng 3 sở điện lực sẽ thi hành biện pháp cắt điện luân phiên từng vùng trên diện rộng. Đây là lần đầu tiên Tokyo tiến hành biện pháp này kể từ sau hỗn loạn thời hậu chiến. Được biết ngày 14 tháng 3 này, do lượng cung cấp điện không đủ, ở Tohoku có 215 vạn và ở Tokyo sẽ có 333 vạn hộ gia đình sẽ bị cắt điện.. Và cho dù các nhà máy nhiệt điện ở Thái Bình Dương sớm được đưa vào hoạt động trở lại thì 2 nhà máy điện nguyên tử ở Fukushima cũng không thể tái hoạt động trong thời gian ngắn
Nhu cầu điện sẽ lên cao nhất vào mùa hè, nên nếu tình trạng thiếu điện này không sớm được khắc phục sẽ ảnh hưởng nặng nề đến nền kinh tế nhật
13 tháng 3, 03: 00
Ở vùng gần tâm chấn, người dân tập trung tại các khu trú nạn
Tivi đưa hình ảnh quay tại một một trường tiểu học gần khu nhà máy điện nguyên từ Fukushima. Có gần 800 người đang trú nạn trong tình trạng không TV, không báo chí. Hai người được phát một gói cơm nắm. Những người dưới 40 tuổi được cho uống nước có pha Potassium Iodide để phòng tránh ung thư.
Một người đàn ông ở ngôi làng cách nhà máy phát điện 4km bày tỏ quan ngại không biết khi nào có thể trở về nhà, cũng như ảnh hưởng to lớn đến nông nghiệp và ngư nghiệp của làng. Những người khác lo lắng cho tình trạng sức khỏe của trẻ em và phụ nữ.
Theo NTT , từ ngày 12, người dân được gọi điện công cộng miễn phí cho các nạn nhân động đất nhằm phục vụ cảnh cáo chấn động và chỉ thị tránh nạn, cũng như liên lạc cho những người di cư tạm thời.
13 tháng 3, 6:00
Tình trạng giao thông: nhiều tuyến tàu đã khôi phục hoạt động bình thường
Ngày hôm nay Tokaido shinkansen đã hoạt động trở lại. Tokyo metro, Skyliner (đến sân bay Narita) cùng hầu hết các tuyến tàu điện nội đô Tokyo đã chạy theo lịch bình thường. Tuy nhiên Tohoku shinkansen và các tuyến đường sắt tại các tỉnh phía Bắc vẫn bị đình lại. Trên toàn quốc tổng cộng 81 chuyến bay nội địa cũng đã hoạt động trở lại.
Tin vắn sau động đất
+Sau vụ cháy tại nhà máy lọc dầu Cosmos, tỉnh Chiba: đã xác định 1 người bị thương nặng, tuy nhiên không có dấu hiệu chất độc hại thoát ra.
+Do ảnh hưởng của động đất, 3 vạn thang máy tại các tòa nhà cao tầng ở khu trung tâm, nơi tập trung rất nhiều cao ốc phải tạm ngừng hoạt động.
+Hiện nay các vụ cháy vẫn diễn ra tại nhiều địa điểm, trong đó đáng chú ý là vụ cháy ở thành phố Sendai nguyên nhân có thể do nổ khí propan và có khả năng sẽ lan ra phạm vi lớn.
+Tại các sân bay: rất nhiều người bị kẹt lại trong tình trạng bị nước biển vây quanh.
+Nhiều nhà máy, công trường phải ngừng hoạt động, tình hình dư chấn còn diễn biến phức tạp nên việc hoạt động trở lại sẽ cần thời gian. Điều này có nguy cơ sẽ làm ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất trong nước.
13 thảng 3, 7:30
Thông tin sóng thần giảm từ mức cảnh báo xuống mức chú ý.
Sáng nay cảnh báo sóng thần tại dọc bờ biển một số tỉnh đã được giảm xuống mức chú ý, như vậy trên toàn quốc cảnh báo sóng thần đã được dỡ bỏ.
Các khu vực được đánh dấu vàng đang trong tình trạng chú ý
Tin tức về nhà máy điện hạt nhân tỉnh Fukushima
Tại nhà máy điện hạt nhân Fukushima số 1 lò phản ứng số 1: công tác bơm nước biển làm nguội lò phản ứng vẫn đang tiếp tục. Tuy nhiên cũng tại lò phản ứng số 3 của nhà máy này, máy bớm nước đã ngừng hoạt động, các biện pháp khác cũng không thể giúp bơm nước làm nguội lò phản ứng. Hiện công ty điện lực Tokyo đã thông báo tình trạng khẩn cấp. Trong khi đó, tại nhà máy điện số 2 tỉnh Fukushima: nhiệt độ của các tổ máy đang tăng từ 30 độ lên đến trên 100 độ.
11:07
Theo thông cáo của Chánh văn phòng nội các Eda Yukio, lúc 9h05, áp suất trong lò phản ứng số 3 đã được ổn định. Ngay sau đó ước làm lạnh và các chất chế ngự được dẫn vào lò. Đến 9h20, hệ thống làm lạnh trở lại hoạt động. Hiện tại, tình hình lò số 3 có thể tạm thời yên tâm.
Thống kê cho đến lúc 10:00
+ Có 22 trường hợp được xác nhận là bị nhiễm phóng xạ, và khả năng lớn nhất có tới 190 người cũng bị nhiễm.
+ 763 người chết trên 12 tỉnh thành , 639 người chưa rõ tung tích trên 6 tỉnh, người bị thương cả nước là 1419 người.
+Tổng thiệt hại nhà cửa là 2519 căn.
19:00
Tình hình cảnh báo động đất và cắt điện
Theo báo Yomiuri, bắt đầu từ ngày 14 tháng 3, Yamanashi sẽ bắt đầu cắt điện luân phiên.Theo dự định, điện sẽ bị cắt mỗi lần là 5 triệu kW , kéo dài trong 3 tiếng. Dự tính những lần cắt điện này sẽ ảnh hưởng tới 1 triệu 5000 người dân trong tỉnh.
Theo thông báo của cục khí tượng Nhật Bản, trong vòng 3 ngày tới, khả năng động đất cấp 7 xảy ra sẽ là 70%, từ ngày 16 tháng 3, khả năng này sẽ giảm xuống còn 50%. Vùng ảnh hưởng của động đất trải dài từ tỉnh Iwate tới tỉnh Ibaraki với chiều dài 500km, rộng 200km.
Theo thống kê, hiện nay đang có 31 vạn 5560 người đang tị nạn tại vùng bị ảnh hưởng bởi động đất. Trong đó, Iwate có hơn 5 vạn người, Yamagata 900 người, Akita 400 người,… Đến thời điểm hiện tại, số người chết là 801 người, mất tích 733, số người bị thương là 1776 người. Tuy nhiên, theo dự báo, số người chết chắc chắn sẽ lên con số vạn người.
Tình tương thân tương ái, cứu trợ những nơi bị động đất đang được thể hiện vô cùng rõ ràng. Nishin sẽ cung cấp 1 triệu gói mỳ ăn liền cho người dân tị nạn. Các công ty nước uống Asahi, Sappori, Kirin cũng đang nhanh chóng tiếp tế nước cho người dân.
Tại nhà máy điện nguyên tử số 1 tỉnh Fukushima, tổ máy số 3 cũng đang có nguy cơ rò rỉ khí hydro, nhưng có lẽ sẽ không có ảnh hưởng gì đến sức khỏe.
22:00
Theo tin từ báo Asahi, có nguy cơ rò rỉ khí hyrdro từ tổ máy số 3 tuy nhiên có lẽ sẽ không có ảnh hưởng gì đến sức khỏe.
Hôm nay (ngày 13/3) cục khí tượng Nhật Bản đã công bố quy mô của trận động đất tại các tỉnh Tohoku ngày 11/3 là 9.0 magnitude (tin cũ: 8.8) Cục đã điều tra tình trạng hủy hoại tại vùng tâm chấn dựa trên các số liệu đo được của nước ngoài. Kết quả điều tra cho thấy trận động đất vừa rồi diễn biến phức tạp hơn các trận động đất thông thường với 3 lần liên tiếp, quy mô trận động đất được xác định là 9 magnitude.
Theo thông báo của cục khí tượng Nhật Bản, trong vòng 3 ngày kể từ thời điểm hiện tại, khả năng động đất cấp 7 xảy ra sẽ là 70%, từ ngày 16 tháng 3, khả năng này sẽ giảm xuống còn 50%. Vùng ảnh hưởng của động đất trải dài từ tỉnh Iwate tới tỉnh Ibaraki với chiều dài 500km, rộng 200km.
Điện lực Tokyo thông báo từ ngày mai (14/3) từ 6h20 đến 22h cắt điện luân phiên theo 5 nhóm cứ mỗi 3 tiếng đồng hồ. Thông tin chi tiết tham khảo
http://teideninfo.tepco.co.jp/Cộng tác viên VYSA
Bình Khiêm, Anh Minh, Minh Hằng, Lê Minh, Ngọc Tú, Phước Đại, Quỳnh Anh, Thu Hồng, Ngọc Huyền, Thu Hương, Ngọc Ánh